Zasady przygotowania bibliografii

Spis bibliografii przygotowujemy alfabetycznie według nazwisk autorów, z których prac korzystaliśmy w pracy. W spisie bibliografii nie podajemy numerów stron.

Przygotowanie bibliografii jest kluczowym elementem każdej pracy naukowej, w tym pracy magisterskiej. Odpowiednio skonstruowana bibliografia nie tylko dokumentuje źródła, z których korzystano podczas pisania pracy, ale także pozwala czytelnikowi zweryfikować i zapoznać się z nimi. Poniżej przedstawiam szczegółowe zasady przygotowania bibliografii, które pomogą Ci w jej poprawnym skonstruowaniu.

Dokumentowanie źródeł

Podstawową zasadą jest dokładne i kompletne dokumentowanie każdego źródła, które zostało wykorzystane w pracy. W zależności od przyjętych zasad cytowania, takich jak APA, MLA, Chicago, czy inny styl, sposób zapisu danych bibliograficznych może się różnić. W każdym przypadku jednak kluczowe jest uwzględnienie wszystkich niezbędnych informacji, aby umożliwić identyfikację źródła przez innych badaczy.

Formatowanie

Bibliografia powinna być uporządkowana alfabetycznie według nazwisk autorów lub tytułów w przypadku źródeł bez autora. Ważne jest, aby zachować jednolity format w całej bibliografii. W zależności od stylu cytowania, różne elementy mogą mieć różne formaty – na przykład, tytuły książek mogą być pisane kursywą, podczas gdy tytuły artykułów w cudzysłowie.

Podstawowe elementy wpisów

Wpisy bibliograficzne powinny zawierać następujące podstawowe elementy, które mogą się różnić w zależności od rodzaju źródła:

1. Książki: Imię i nazwisko autora, tytuł książki (kursywą), wydanie (jeśli dotyczy), miejsce wydania, wydawca, rok wydania.

   Przykład: Kowalski, Jan. Wprowadzenie do psychologii. 3. wyd. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe, 2020.

2. Artykuły w czasopismach: Imię i nazwisko autora, tytuł artykułu (w cudzysłowie), tytuł czasopisma (kursywą), numer tomu, numer wydania (jeśli dotyczy), strony artykułu, rok wydania.

   Przykład: Nowak, Anna. "Wpływ stresu na wydajność pracy." Psychologia Praktyczna 15, nr 2 (2021): 45-60.

3. Źródła internetowe: Imię i nazwisko autora (jeśli jest dostępne), tytuł dokumentu (kursywą), nazwa strony internetowej (kursywą), data publikacji (jeśli dostępna), URL, data dostępu.

   Przykład: Smith, John. How to Cite Sources. Guide to Academic Writing. Dostęp: 15 sierpnia 2024. https://www.guideacademicwriting.com/how-to-cite.

4. Dokumenty i raporty: Imię i nazwisko autora lub nazwa instytucji, tytuł dokumentu (kursywą), numer raportu (jeśli dotyczy), miejsce wydania, wydawca, rok wydania.

   Przykład: Ministerstwo Edukacji Narodowej. Raport o stanie edukacji w Polsce 2023. Warszawa: MEN, 2023.

Przyjęte standardy

Ważne jest, aby stosować się do zasad przyjętych w Twojej dziedzinie nauki oraz do wytycznych instytucji akademickiej. Niektóre uczelnie mogą mieć specyficzne wymagania dotyczące formatowania bibliografii, które powinny być ściśle przestrzegane. Zawsze warto zapoznać się z wytycznymi dostarczonymi przez Twojego promotora lub uczelnię.

Spójność i dokładność

Bibliografia powinna być spójna i dokładna. Każdy wpis musi być poprawnie sformatowany i zawierać wszystkie wymagane informacje. Upewnij się, że każdy wpis w bibliografii zawiera pełne dane źródła i jest zgodny z przyjętymi standardami.

Ochrona przed plagiatem

Dokumentowanie źródeł jest kluczowe dla uniknięcia plagiatu. Prawidłowe cytowanie i umieszczanie źródeł w bibliografii pokazuje, że korzystasz z cudzych prac w sposób rzetelny i etyczny.

Regularne aktualizacje

Bibliografia powinna być aktualizowana na bieżąco, szczególnie gdy zmienia się zawartość pracy. Upewnij się, że dodajesz nowe źródła i aktualizujesz wpisy w miarę postępu w pisaniu pracy.

Przygotowanie bibliografii wymaga precyzyjnego dokumentowania źródeł oraz przestrzegania standardów formatowania i cytowania. Przemyślane i dokładne podejście do tworzenia bibliografii nie tylko wzmacnia naukową wartość pracy, ale także ułatwia czytelnikom odnalezienie i weryfikację wykorzystanych źródeł.

Zasady opisywania tabel, wykresów i rysunków

Prezentacje graficzne w postaci: tabel (i tablic), wykresów, diagramów, rysunków, schematów i fotografii stanowią znaczące urozmaicenie pracy dyplomowej. Należy jednak wystrzegać się w tym względzie przerostu formy nad treścią, pamiętając, że poszczególne przedstawienia graficzne pełnią rolę służebną wobec treści i mają za zadanie doskonalsze jej zobrazowanie, wyrażenie. 

Należy je stosować z umiarem i rozwagą, ażeby treść pracy nie zeszła na plan drugi, tonąc w nadmiarze „ozdobników". Dobrze opracowana prezentacja graficzna, będąca efektem rzetelnej analizy, stanowi szczególnie cenioną wartość.

Tabela 1. Migracje w Europie Środkowej i Wschodniej w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu

lata	Narody migrujące, dane liczbowe i kierunki migracji
1939-1940	wymiana ludności węgierskiej i rumuńskiej (0,5 min) wywołana zmianami granicy rum.-węg.
1939-1941	deportacje obywateli polskich na Wschód (ZSRR)
1939-1942	wysiedlenie Polaków (1,7 min) z terenów polskich wcielonych do III Rzeszy
1940-1944	napływ Niemców (0,5 min) z różnych części Europy Wschodniej na tereny wcielone do III Rzeszy
1940-1944	wywożenie ludności żydowskiej (6 min) do miejsc zagłady
1940-1944	wywózki ludności (kilka milionów osób) z terenów okupowanych na roboty do Niemiec
1941	wysiedlenie ludności serbskiej (0,3 min) przez Węgrów, Chorwatów i Niemców
1943-1944	ucieczka Polaków (0,2 min) przed terrorem ukraińskim z Wołynia i Podola na tereny Gen. Gubernatorstwa
1944-1945	ewakuacja ludności niemieckiej (5 min) na zachód, przed zbliżające się armia sowiecka
1944-1945	wyjazdy ludności bułgarskiej (0,12 min) z Macedonii 1 Grecji do Bułgarii
1944-1948	powojenne migracje ludności między Rumunia a Węgrami (0,5 min)
1944-1948	wyjazdy Węgrów (0,2 min) ze Słowacji, Jugosławii 1 Rusi Zakarpackiej na Węgry
1944-1948	zasiedlenie Wojwodiny przez Serbów 1 Chorwatów (0,25 min)
1944-1948	napływ ludności rosyjskiej (kilka milionów) do państw bałtyckich oraz Białorusi 1 Ukrainy
1945-1947	planowe wysiedlenie ludności niemieckiej (3 min) z terenów przyznanych Polsce do Niemiec
1945-1947	wysiedlenie pozostałej ludności niemieckiej (0,5 min) z Prus Wschodnich do Niemiec
1945-1947	wysiedlenie ludności ukraińskiej mieszkającej na zachód od linii Curzona w qłab ZSRR (0,5 min) i do Polski (0,14 min)
1945-1947	zasiedlenie północnych Prus Wschodnich przez ludność rosyjską (0,6 min)
1945-1948	planowe wysiedlenie ludności niemieckiej (2 min) z terenów Czeskiego Pogranicza do Niemiec
1945-1948	repatriacja Polaków (2,2 min) z byłych kresów wschodnich (na wschód od linii Curzona) na ziemie polskie
1945-1948	napływ ludności polskiej (4,5 min) na tzw. ziemie odzyskane
1945-1948	zasiedlenie Czeskiego Pogranicza przez ludność czeska, słowacka 1 węgierska (2 min)
1945-1951	wyjazdy ludności tureckiej (0,2 min) z Bułgarii do Turcji
1946-1947	wysiedlenie ludności włoskiej (0,14 min) z Chorwacji do Włoch
po 1945	wysiedlenie ludności niemieckiej (1 min) z Węgier, Rumunii, Słowacji i Jugosławii do Niemiec

Źródło: P. Eberhardt, Między Rosją a Niemcami. Przemiany narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej wXX wieku, Warszawa 1996, s. 342-344.